E236: Lịch sử ngày thành lập Đội du kích Bắc Sơn

Cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn chỉ tồn tại chưa đầy một tháng, nhưng đã đem lại nhiều kinh nghiệm quý báu cho việc chỉ đạo cách mạng Việt Nam của Đảng ta. Hội nghị Trung ương 7 của Đảng quyết định duy trì lực lượng vũ trang Bắc Sơn  làm vốn quân sự cho các cuộc khởi nghĩa sau này, cũng như xây dựng trung tâm căn cứ địa Bắc Sơn - Võ Nhai làm chỗ dựa cho đấu tranh vũ trang.

Tháng 12/1940, Trung ương Đảng cử đồng chí Lương Văn Tri, Ủy viên Ban Thường vụ Xứ ủy Bắc Kỳ lên tăng cường cho căn cứ. Ban lãnh đạo Đội du kích và khu căn cứ du kích được thành lập. Đồng chí Phùng Chí Kiên làm Chỉ huy trưởng, phụ trách căn cứ địa; đồng chí Chu Văn Tấn làm Chỉ huy phó; đồng chí Lương Văn Tri làm Chính trị viên, dưới sự chỉ đạo chung của đồng chí Hoàng Văn Thụ, Ủy viên Thường vụ Trung ương Đảng. 

Để củng cố và phát triển Đội du kích Bắc Sơn, tháng 1/1941, lớp huấn luyện chính trị, quân sự ngắn ngày tại Phú Thượng, Lâu Thượng, Tràng Xá (Võ Nhai, Thái Nguyên), lớp học được tổ chức nhằm nâng cao trình độ chính trị, quân sự và ý thức tổ chức, kỷ luật. Mục đích là đào tạo cán bộ cho khu căn cứ và cung cấp cán bộ cho các cơ sở khác. Ngày 14/2/1941, Đội du kích Bắc Sơn được chính thức thành lập ở khu căn cứ Khuổi Nọi, thuộc xã Vũ Lễ, châu Bắc Sơn (Lạng Sơn).

Đồng chí Hoàng Văn Thụ thay mặt Trung ương Đảng công nhận, giao nhiệm vụ và trao lá Cờ đỏ sao vàng cùng dòng chữ "Tặng Du kích Bắc Sơn" do Hội Phụ nữ phản đế Hà Nội thêu tặng. Đội có 32 cán bộ, chiến sĩ là con em đồng bào các dân tộc trên địa bàn đã được giác ngộ cách mạng, chia làm ba tiểu đội, do đồng chí Lương Văn Tri và Chu Văn Tấn chỉ huy. Vũ khí có 5 súng trường, súng kíp và dao găm. Tinh thần cứu nước và ý thức kỷ luật của Đội được biểu hiện ở 5 lời thề danh dự:

1. Không phản Đảng.

                    2. Tuyệt đối trung thành với Đảng.

                    3. Kiên quyết chiến đấu và trả thù cho các đồng chí bị hy sinh.

                    4. Không hàng giặc.

                    5. Không hại dân.

Khởi nghĩa Bắc Sơn là một mốc son chói lọi của tinh thần yêu nước, quyết tâm chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta, thể hiện sự sáng tạo và tài thao lược trong chỉ đạo khởi nghĩa vũ trang và chiến tranh cách mạng của Đảng.

Cuộc khởi nghĩa dù diễn ra trong thời gian ngắn nhưng mang ý nghĩa lịch sử to lớn, góp phần xây dựng chính quyền nhân dân và lực lượng vũ trang cách mạng của Đảng. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đội du kích Bắc Sơn đã không ngừng lớn mạnh, góp phần quan trọng trong việc xây dựng khu giải phóng trước Tổng khởi nghĩa năm 1945. Sau này, Đội du kích Bắc Sơn đổi thành Cứu Quốc quân Bắc Sơn, tiền thân của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân.