Nghệ thuất gây đột biến và chớp thời cơ

Cách đây hơn 40 năm, thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh đã ghi một mốc son chói lọi trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Như trong Báo cáo chính trị của BCH TƯ Đảng tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV đã khẳng định: “Năm tháng sẽ trôi qua, nhưng thắng lợi của nhân dân ta trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta như một trong những trang chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người, và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ XX, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và có tính thời đại sâu sắc”. Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy năm 1975 đánh dấu bước phát triển vượt bậc nghệ thuật quân sự Việt Nam, đặc biệt là nghệ thuật gây đột biến và chớp thời cơ.

Nghệ thuật gây đột biến chớp thời cơ trong chiến tranh đã được Đảng ta chỉ đạo một cách tài tình trong suốt quá trình đấu tranh giành chính quyền năm 1945, trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, nó càng được vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo trong “Đánh cho Mỹ cút” và đặc biệt là được thể hiện rõ trong thực hiện lời dạy của Bác “Đánh cho Ngụy nhào”với 55 ngày đêm cuối cùng của cuộc kháng chiến kéo dài 21 năm, chúng ta đã tập trung toàn bộ sức lực, trí tuệ của cả một dân tộc, đấu mưu, đấu trí một cách quyết liệt nhất để giành thắng lợi trọn vẹn.

Hội nghị Bộ Chính trị mở rộng (cuối năm 1974 - đầu năm 1975) chính thức thông qua kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền Nam trong 2 năm 1975 - 1976.Thực hiện quyết tâm của Bộ Chính trị toàn dân, toàn quân đã tích cực cũng cố hoàn chỉnh thế chiến lược liên hoàn từ Bắc vào Nam. Mở đầu chiến cuộc mùa Xuân 1975, Ta ghìm địch ở hai đầu Nam Bắc chiến tuyến, buộc địch phải tập trung cả hai sư đoàn tổng dự bị chiến lược vào Sài Gòn và Huế - Đà Nẵng, để sơ hở khoảng giữa là Tây Nguyên.

Trận Buôn Ma Thuột là trận mở màn then chốt của chiến dịch. Để giữ vững quyền chủ động, ta thực hiện nghi binh ở Plây-cu, lừa địch, cô lập địch ở Buôn Ma Thuột, tạo điều kiện thuận lợi cho ta triển khai lực lượng. Sau khi tạo ra đột biến về chiến lược, ta lập tức chớp thời cơ, rạng sáng 10/3/1975, ta nổ súng tiến công Buôn Ma Thuột. Địch chưa kịp trở tay thì trưa 11/3 ta đã giải phóng Buôn Ma Thuột. Khi quân địch rút chạy liền bị quân ta truy kích và đã tiêu diệt phần lớn.Phản ứng dây chuyền đó tạo ra đột biến về chiến dịch; chiến dịch đã thắng lợi lại càng thắng lợi hơn, thắng lợi một cách đột ngột, rất nhanh, tạo ra đột biến về chiến tranh.

Từ sự đột biến trong chiến dịch Tây Nguyên, ta nhanh chóng triển khai chiến dịch Huế - Đà Nẵng, đến khi chiến dịch Tây Nguyên vừa kết thúc thắng lợi thì ta đã hoàn thành bước một (giải phóng Thừa Thiên - Huế). Khi tiến công Đà Nẵng kết thúc thắng lợi, cũng là lúc thời cơ kết thúc cuộc chiến xuất hiện, ta đã dồn được toàn lực vào trận quyết chiến chiến lược cuối cùng: chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Trên đà chiến thắng, các binh đoàn chủ lực của ta hành tiến với tinh thần “một ngày bằng 20 năm”. Sau khi đập tan tuyến phòng ngự từ xa Phan Rang, cùng với việc giải phóng Bình Thuận, Ninh Thuận, quần đảo Trường Sa, địch bị tan vỡ từng mảng một cách nhanh chóng và đột ngột. Chỉ huy địch rối loạn, chiến lược của chúng chuyển sang bị động đối phó và rút lui.

Chớp thời cơ đó, ngày 14/4/1975, Bộ Chính trị quyết định mở Chiến dịch Hồ Chí Minh nhằm giải phóng Sài Gòn và toàn miền Nam. Thực hiện tư tưởng chỉ đạo: “Thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”.17 giờ ngày 24/4/1975, ta tiến hành tổng công kích, phối hợp cùng với lực lượng chính trị, quần chúng tại Sài Gòn tấn công địch.Với sức mạnh của 15 sư đoàn và mũi thọc sâu của lữ đoàn xe tăng, 10 giờ 45 phút ngày 30/4/1975 quân ta đánh chiếm dinh Độc Lập, bắt sống toàn bộ nội các chính phủ Sài Gòn, Đúng 11 giờ 30 phút ngày 30/4, Chiến dịch Hồ Chí Minh kết thúc thắng lợi.

Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã đưa cách mạng Việt Nam tiến lên xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Bài học về nghệ thuật gây đột biến và chớp thời cơ vẫn còn nguyên giá trị, là tài sản vô giá trong kho tàng nghệ thuật quân sự Việt Nam.

Viết tiếp trang sử hào hùng của dân tộc, của quân đội.Cán bộ, học viên chúng ta hôm nay phải ra sức học tập,nghiên cứu, bổ sung, phát triển nền nghệ thuật quân sự Việt Nam lên một tầm cao mới, triệt để tận dụng thời cơ thuận lợi mà Đảng, Nhà nước, nhân dân tạo ra, xây dựng quân đội “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình hiện nay.