Tại sao phải “Thượng tôn pháp luật”

Tinh thần tôn trọng pháp luật, tôn trọng nhân dân được Chủ tịch Hồ Chí Minh thực hiện từ những ngày đầu xây dựng Nhà nước pháp quyền. Và thực tế cho thấy tinh thần thượng tôn pháp luật và sự minh bạch của người thi hành công vụ là một trong những mối quan tâm hàng đầu của Chính phủ hiện nay. Trong một bài phát biểu mới đây tại Quốc hội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trích dẫn lời của Bác viết năm 1919: “Bảy xin Hiến pháp ban hành/Trăm điều phải có thần linh pháp quyền”, và khẳng định: Chính phủ quản lý xã hội bằng pháp luật và đồng thời Chính phủ cũng phải nghiêm chỉnh tuân thủ pháp luật. Phải đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, tăng cường kỷ luật, kỷ cương;… Khi có sai phạm, dù bất kể cấp nào cũng phải làm rõ trách nhiệm và xử phạt nghiêm minh...

Tinh thần thượng tôn pháp luật cần được tạo lập từ các thói quen ứng xử theo pháp luật của con người ở mọi nơi, mọi lúc, mọi hoàn cảnh. Theo đó, để xây dựng lối sống, tinh thần thượng tôn pháp luật đòi hỏi mỗi người dân phải có trình độ nhận thức pháp luật vững vàng. Để làm được điều đó, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương để làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật. Các cơ quan, đơn vị, địa phương ở cơ sở cần thường xuyên có những buổi sinh hoạt phổ biến về pháp luật sâu rộng, thiết thực hơn.

Thời gian qua đã xuất hiện một số hiện tượng hành động theo cảm tính. Điều đáng nói là có một bộ phận không nhỏ lại có xu hướng chạy theo đám đông, nghe theo những nội dung xuyên tạc của kẻ xấu, đưa ra những ý kiến đi ngược lại tinh thần thượng tôn pháp luật. Mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật, nếu như pháp luật không được thực hiện nghiêm minh, không xử đúng người, đúng tội thì sẽ tạo tiền lệ xấu, tác hại lâu dài. Pháp luật có vai trò đặc biệt quan trọng, là công cụ quản lý xã hội chủ yếu của Nhà nước nhằm điều chỉnh các mối quan hệ trong xã hội.

Vì vây, để pháp luật được thượng tôn, Nhà nước phải được tổ chức, hoạt động theo Hiến pháp, pháp luật và được kiểm soát bằng chính Hiến pháp và pháp luật. Nhà nước cần phải tạo ra được các thiết chế giám sát hiệu quả, bảo đảm luật pháp được thực thi. Mặt khác, ý thức chấp hành pháp luật của người dân cũng phải được nâng lên. Càng hiểu biết pháp luật, người dân càng có cơ hội tìm đến với điều hay lẽ phải, sự công bằng để tự bảo vệ mình. Biết luật, người dân còn có thêm cơ hội giám sát hoạt động của cơ quan công quyền; họ sẽ biết cái gì đúng, cái gì sai trong hoạt động của các cơ quan nhà nước.