"Đội quân chiến đấu, đội quân sản xuất và công tác" là chức năng của Quân đội ngay từ khi được thành lập

Bộ đội Cụ Hồ là sự kết tinh của những giá trị văn hóa dân tộc. Đó là giá trị cao quý và đẹp đẽ nhất mà Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam được hun đúc qua nhiều thế hệ, trở thành bản chất, truyền thống của quân đội ta. “Bộ đội Cụ Hồ” là một danh hiệu vinh dự, do nhân dân khen tặng. Đó là phần thưởng cao quý nhất đối với mỗi chiến sĩ; đồng thời khẳng định quân đội ta thật sự là quân đội của dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân chiến đấu, phục vụ.

Sau ngày thành lập (22-12-1944) được 8 tháng, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân tưởng chừng nhỏ nhoi đó đã cùng toàn Đảng, toàn dân làm nên cuộc cách mạng long trời lở đất, giành độc lập cho dân tộc. Đó là Cách mạng tháng Tám năm 1945, lập nên nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Trong 9 năm kháng chiến trường kỳ đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược, đội quân đó đã “sinh sôi” thành những đại đoàn quân hùng mạnh, làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Hình ảnh chiến sĩ quân đội trong thời kỳ chống Pháp là những anh vệ quốc quân, mang áo trấn thủ, nhưng nổi tiếng với những gương chiến đấu kiên cường, dũng cảm. Họ đi đến đâu giặc tan, đời sống hòa bình đến đó. Bộ đội về làng, bộ đội kéo pháo, công đồn... mãi mãi là những hình ảnh đẹp đã in vào lòng dân. Truyền thống “đi dân nhớ, ở dân thương”, tinh thần đoàn kết quân dân như cá với nước... được hình thành từ đó.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, hình ảnh bộ đội Cụ Hồ lại càng được tô thắm và nâng cao lên một bước. Đều là con em nhân dân nên bộ đội Cụ Hồ có tinh thần đồng đội rất cao. Đồng đội đồng thời cũng là đồng chí và tuyệt vời hơn là cha, con cũng là đồng chí, để “chung câu quân hành”. Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam vừa kết thúc thì chế độ diệt chủng do Pôn Pốt cầm đầu ở Campuchia đã kích động hận thù dân tộc, tiến hành chiến tranh xâm lấn biên giới Tây Nam của Tổ quốc, gây ra nhiều cuộc thảm sát man rợ với nhân dân Việt Nam, đồng thời thực hiện chính sách diệt chủng đối với nhân dân Campuchia. Đứng trước yêu cầu bảo vệ Tổ quốc và đáp ứng lời kêu gọi khẩn thiết của nhân dân và Mặt trận Dân tộc Cứu nước Campuchia, quân tình nguyện Việt Nam đã phối hợp các lực lượng vũ trang Campuchia, đánh tan 21 sư đoàn quân Pôn Pốt, xóa bỏ chế độ diệt chủng tàn bạo.

Trong lò lửa của các cuộc kháng chiến, lực lượng vũ trang nhân dân đã được tôi luyện. Mỗi chặng đường chiến thắng, mỗi bước trưởng thành của quân đội ta đều gắn với sự lãnh đạo của Đảng. Đảng và Bác Hồ là người cha, người thầy vĩ đại đã tổ chức nên mọi thắng lợi của quân đội. Nguồn gốc sức mạnh của quân đội Việt Nam, trước hết và chủ yếu là ở sự lãnh đạo của Đảng. Từ khi mới ra đời, quân đội ta đã được xác định nhiệm vụ là “đội quân chiến đấu, đội quân sản xuất và công tác”. Trong thời chiến, lúc hòa bình, 3 chức năng: chiến đấu, công tác và sản xuất đều được coi trọng. Trải qua hơn 70 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, quân đội ta không những đã chứng tỏ là quân đội chiến đấu giỏi mà còn là đội quân công tác và sản xuất giỏi.

Thực hiện chức năng là một đội quân công tác, Quân đội nhân dân Việt Nam giữ vững mối quan hệ máu thịt với nhân dân, là một trong các lực lượng nòng cốt tham gia công tác vận động quần chúng. Thực hiện chức năng cơ bản là sẵn sàng chiến đấu, Quân đội nhân dân  Việt Nam được tổ chức theo hướng tinh gọn, được trang bị các loại vũ khí, khí tài hiện đại, huấn luyện thường xuyên, sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ. Trong những năm qua, các thế hệ sĩ quan, chiến sĩ quân đội luôn phát huy truyền thống và bản chất tốt đẹp của bộ đội Cụ Hồ, xứng đáng với lời huấn thị của Bác Hồ kính yêu: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.