Ngay sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945
thành công, tại phiên họp đầu tiên của Chính
phủ lâm thời ngày 03/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề cập đến vấn đề “diệt
giặc dốt”, là một trong sáu nhiệm vụ cấp bách của nước nhà lúc bấy giờ. Người
đã ký sắc lệnh thành lập Nhà Bình dân học vụ. Tiếp đến, tháng
10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi chống nạn thất học. Chỉ sau một
năm phát động phong trào “diệt giặc dốt”, cả nước đã có 2,5 triệu người thoát
nạn mù chữ và đến năm 1948 đã có 06 triệu người thoát nạn mù chữ.
Từ giữa thế kỷ XX đến nay, Việt Nam đã tiến hành
nhiều cuộc cải cách giáo dục. Năm 1950, trong hoàn cảnh nước nhà còn muôn vàn
khó khăn, nhưng cuộc cải cách giáo dục lần đầu tiên nhằm mục tiêu xây dựng một
nền giáo dục của dân, do dân và vì dân. Đến năm 1956, cải cách giáo dục lần thứ
hai hướng tới đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ thành những công dân tốt, có đức,
có tài. Năm 1981, cuộc cải cách giáo dục lần thứ ba toàn diện hơn, đồng bộ hơn
nhằm tạo bước chuyển biến mới về hệ thống giáo dục, nội dung và phương pháp dạy
học. Đến những năm cuối của thế kỷ XX, nước ta đã có hơn 93,7% dân số từ
15 tuổi trở lên biết chữ, 85% tỉnh, thành phố và 90% quận, huyện đạt chuẩn quốc
gia về xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học. Nhiều tỉnh, thành phố trong cả
nước đang tiến tới phổ cập trung học cơ sở, giáo dục ở các vùng dân tộc thiểu
số đã có những chuyển biến tích cực.
Cuộc cách mạng về giáo dục với
việc đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo tinh thần Nghị
quyết 29-NQ/TW, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI), bảo đảm cho giáo dục
Việt Nam phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế, thích
ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Theo lộ trình, bắt đầu từ năm học 2020
- 2021, ngành Giáo dục chính thức triển khai áp dụng chương trình giáo dục phổ
thông mới ở bậc tiểu học.
Chiến lược phát triển kinh tế- xã hội 2010-2020
xác định: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu.
Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại
hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản
lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt”. Các văn kiện quan trọng khác của Đảng, Nhà nước trong
nhiệm kỳ đại hội XI, XII tiếp tục cụ thể hóa chủ trương đổi mới giáo dục và đào
tạo. Hội nghị TW 6, khóa XI khẳng định:“ Đổi mới căn bản, toàn diện giáo
dục và đào tạo là một yêu cầu khách quan và cấp bách”, đòi hỏi phải: đổi
mới tư duy, đổi mới mục tiêu đào tạo; hệ thống tổ chức, loại hình giáo dục và
đào tạo; nội dung, phương pháp dậy và học; cơ chế quản lý; xây dựng đội ngũ
giáo viên, cán bộ quản lý; cơ sở vật chất, nguồn lực, điều kiện đảm bảo..,
trong toàn hệ thống, tiếp tục cần được cụ thể hóa trong từng giai đoạn.
Thành tựu
sau 35 năm đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh 1991, đặc biệt là 10 năm thực
hiện Cương lĩnh 2011, giáo dục và đào tạo nước ta đã có những chuyển biến tích
cực. Chất lượng từng bước được nâng lên, hệ thống giáo dục quốc dân tiếp tục
được hoàn thiện; mạng lưới cơ sở giáo dục, đào tạo tiếp tục được mở rộng ở tất
cả các cấp học, bậc học, ngành học. Vai trò, vị trí các cơ sở giáo dục, nhất là
giáo dục đại học trong hệ thống dần được khẳng định, tính tự chủ, tự chịu trách
nhiệm được đề cao; chất lượng đào tạo từng bước được cải thiện, hệ thống chương
trình đã được đổi mới, chú trọng phát triển các phẩm chất, năng lực cho học
sinh; phương pháp giảng dậy theo hướng tích cực cũng được chú trọng. Công tác
giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh, sinh
viên được đẩy mạnh… Chủ động phát huy mặt tích cực, hạn chế các khuyết tật của
cơ chế thị trường, đảm bảo định hướng XHCN trong giáo dục và đào tạo. Hợp tác
quốc tế được tăng cường theo hướng chủ động, tích cực đáp ứng yêu cầu
phát triển của ngành giáo dục, cũng như yêu cầu phát triển bền vững, hội nhập
quốc tế của đất nước.
Nhờ những kết quả trên, quy mô nguồn nhân lực được mở rộng, lực lượng lao động
tăng từ 50,4 triệu người năm 2010 lên khoảng 54,6 triệu người năm 2020 với cơ
cấu hợp lý hơn, chất lượng nguồn nhân lực được cải thiện đáng kể, phù hợp với
nhu cầu thị trường. Tỉ lệ lao động qua đào tạo tăng từ 40% năm 2010 lên 64% năm
2020.Trong đó, tỉ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ tăng từ 14,6%
năm 2010 lên 24,5% vào năm 2020.
Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm tháo gỡ khó
khăn, vướng mắc trong phát triển giáo dục và đào tạo, như nhận thức về triết lý
giáo dục Việt Nam trong thời kỳ mới, vai trò và sứ mạng của giáo dục chưa đủ
sâu sắc, chưa làm rõ được tính ưu việt của nền giáo dục cách mạng, theo định
hướng XHCN. Việc đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng các phương tiện, công cụ
hiện đại, đặc biệt là công nghệ thông tin chưa thực sự hiệu quả; vấn đề rèn
luyện kỹ năng sống, kỹ năng học tập, kỹ năng giải quyết vấn đề ở một số nhà
trường vẫn chưa thật sự được chú trọng. Nội dung chương trình, giáo trình,
phương pháp giảng dậy ở nhiều cơ sở giáo dục đại học chưa được hiện đại hóa
tương xứng, còn năng về lý thuyết, nhẹ thực hành, chưa thực sự chú ý kỹ năng
mềm cho người học. Đầu tư cho giáo dục chưa theo kịp yêu cầu phát triển. Công
tác quản lý cơ sở giáo dục nước ngoài, cơ sở liên kết giáo dục còn gặp nhiều
khó khăn. Chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao
tuy đã được cải thiện, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu
phát triển đất nước…
Những kết
quả và hạn chế trong giáo dục và đào tạo của nhiệm kỳ Đại hội XII đòi hỏi phải
tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện chủ trương về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo trong nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng. Một số kết quả
chính như: mạng lưới cơ sở giáo dục và đào tạo tiếp tục được mở rộng về quy mô.
Việt Nam là quốc gia luôn ưu tiên đầu tư cho giáo dục, 5 năm 2016-2021, ngân
sách nhà nước chi cho lĩnh vực này đạt khoảng 20% tổng chi ngân sách. Chương
trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới được ban hành và đang tích cực
triển khai; phương pháp giảng dạy và học tập có bước đổi mới. Giáo dục mầm non
đạt chuẩn phổ cập cho trẻ em 5 tuổi và giáo dục phổ thông có chuyển biến tốt,
được thế giới công nhận. Công tác thi, kiểm tra và đánh giá kết quả thực chất,
hiệu quả hơn. Quản lý, quản trị đại học có bước đổi mới, chất lượng giáo dục
đại học từng bước được nâng lên. Giáo dục nghề nghiệp có nhiều chuyển biến. Cơ
chế, chính sách tài chính cho giáo dục và đào tạo từng bước đổi mới. Cơ chế tự
chủ, cơ chế cung ứng dịch vụ công trong giáo dục và đào tạo được thể chế hoá và
đạt kết quả bước đầu. Hợp tác quốc tế về giáo dục và đào tạo tiếp tục được mở
rộng. Trong thời gian dịch bệnh Covid-19, ngành giáo dục và đào tạo đã tiếp cận
dậy và học qua internet, truyền hình với nhiều hình thức khác nhau.
Tại Đại hội XIII của Đảng, tiếp tục khẳng định vị
trí, vai trò quan trọng của giáo dục và đào tạo, yêu cầu phải “Xây dựng đồng bộ thể chế, chính sách để
thực hiện có hiệu quả chủ trương giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công
nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển đất nước”.Nhằm xây dựng con người Việt Nam phát
triển toàn diện, có sức khoẻ, năng lực, trình độ, có ý thức, trách nhiệm cao
đối với bản thân, gia đình, xã hội và Tổ quốc và “Chú trọng giáo dục phẩm chất, năng lực
sáng tạo và các giá trị cốt lõi, nhất là giáo dục tinh thần yêu nước, tự hào,
tự tôn dân tộc, khơi dậy khát vọng phát triển, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Gắn giáo dục tri thức, đạo
đức, thẩm mỹ, kỹ năng sống với giáo dục thể chất, nâng cao tầm vóc con người
Việt Nam, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chúng ta đều biết rằng, dưới sự lãnh đạo
của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự nghiệp cách mạng của đất
nước ta đã giành được nhiều thành tựu to lớn, từ việc đánh đuổi quân xâm lược,
giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, đến thực hiện công cuộc đổi mới toàn
diện, trong đó có nền giáo dục, đã đạt được nhiều thành tựu có ý nghĩa lịch sử,
từng bước nâng cao vị thế, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế và khu vực,
những thành tựu to lớn đó là một thực tế không thể phủ nhận.
Vì vậy, mỗi cán bộ, chiến sỹ trong
quân đội cần phải tự ý thức và chủ động phòng ngừa, đấu tranh, phê phán những
biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tiếp tục đổi mới công
tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ và các tầng
lớp nhân dân về âm mưu, thủ đoạn, chiêu bài chống phá của các thế lực thù địch.
Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng của cả hệ thống chính trị nước ta. Vì, nếu
như những biểu hiện xa rời mục tiêu xã hội chủ nghĩa, “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa” không được ngăn chặn kịp thời thì sẽ là nguy cơ rất khó lường, đe
dọa sự tồn vong của Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta./.
Chúng ta phải đấu tranh mạnh mẽ chống lại các luận điệu xuyên tạc, chống phá Việt Nam của bọn phản động và các thế lực thù địch
Trả lờiXóa