NVD39 - ĐỂ GIÁ XĂNG KHÔNG “TĂNG SỐC”

 

Để tối thiểu hóa ảnh hưởng tiêu cực của giá xăng tăng, việc giảm thời gian chu kỳ điều chỉnh giá có thể là một giải pháp không tồi. Sau đợt dịch Covid-19 lần thứ tư, Việt Nam đang tiến đến thời kỳ khôi phục nền kinh tế. Tuy nhiên, thực tế cho thấy tiến trình hồi phục của chúng ta đang chịu ảnh hưởng không ít bởi việc giá xăng dầu trong nước tăng cao. Nguyên nhân giá xăng cao xuất phát từ hai yếu tố chính: thứ nhất là thế giới đang chịu những bất ổn; thứ hai là các hoạt động kinh doanh, du lịch được mở cửa trở lại, nhu cầu sử dụng xăng dầu cũng tăng cao. Chính những điều này đã đặt ra thách thức cho Việt Nam trên con đường đưa nền kinh tế đất nước bình ổn và phát triển.

Tại Việt Nam, việc tăng giá xăng dầu có ảnh hưởng trực tiếp đến các chi phí đầu vào của nhiều lĩnh vực bao gồm dịch vụ và vận tải. Như hiện tại, giá cả của nhiều loại hàng hóa đã và đang rục rịch tăng theo giá xăng. Tại các chợ dân sinh, giá rau xanh, hoa quả, thịt cá biến động nhẹ, do chi phí vận chuyển tăng và đối tượng bị ảnh hưởng nhất là người lao động có thu nhập thấp.

Ngoài ra, khi giá xăng dầu thế giới tăng sẽ làm giá nguyên vật liệu đầu vào tăng theo, đặc biệt là nó có tác động rất mạnh tới các ngành sử dụng nhiều xăng dầu như: giao thông, vận tải, logistics và du lịch. Điều này sẽ gây ảnh hưởng lớn đến các chính sách bình ổn giá của Chính phủ và cũng tác động lớn lên tỷ lệ lạm phát hiện nay.

Hiện nay nguồn cung dầu cho sản xuất trong nước ta từ hai nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn và Bình Sơn đáp ứng được từ 70-75%, thậm chí có thời gian lên tới 80% nhu cầu sử dụng trong nước. Nhưng vào thời điểm nền kinh tế bắt đầu phục hồi sau Covid-19, nhất là trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, giá xăng dầu phải dần theo sát giá thị trường trên thế giới, giá thế giới tăng thì giá trong nước phải tăng theo. Nếu nước ta cố gắng giữ giá quá thấp sẽ bóp méo thị trường, gây chênh lệch mặt bằng giá chung so với thế giới.

Cơ chế điều hành xăng dầu của Bộ Công Thương hiện nay là 10 ngày điều chỉnh giá một lần nên có nhiều bất cập trong vấn đề điều chỉnh giá sao cho kịp với giá xăng, dầu quốc tế. Việc chúng ta neo giá quá lâu, đến lúc các quỹ bình ổn giá không cầm cự nổi thì lại tăng giá sốc, khiến sức ép từ dư luận tăng cao, lại tác động không thuận tới điều hành kinh tế vĩ mô. Vậy nên phải làm sao để giá ở mức vừa đủ để không quá chênh lệch với giá dầu thế giới mà lại giữ chỉ số lạm phát ở mức kiểm soát được là vấn đề hàng đầu lúc này.

Trước tình hình giá xăng, dầu tăng liên tục, đối tượng phải hứng chịu ảnh hưởng lớn nhất chính là người tiêu dùng trong và ngoài nước. Chính vì vậy, thách thức đặt ra là phải làm sao giải quyết tình trạng giá xăng, dầu tăng ngất ngưởng như hiện tại để người tiêu dùng giảm nhẹ gánh nặng.

Việt Nam trở lại phục hồi nền kinh tế sau đại dịch, chính những người dân cũng đang trong giai đoạn "chạy đua" với thời cuộc để khắc phục hậu quả kinh tế, cải thiện chất lượng cuộc sống hiện tại. Vật giá leo thang gây khó khăn không nhỏ cho họ, đặc biệt là những người có thu nhập thấp. Câu hỏi đặt ra, rằng nếu giá xăng, dầu vẫn "leo thang" thì liệu chúng ta có đề xuất mới nào để thay đổi thời cuộc hay không?

Ngày 13/03 vừa qua, Bộ Tài chính đã thông qua đề xuất giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, mỡ nhờn từ 700-2.000 đồng/lít, kg (tùy loại). Theo đó, Bộ Tài chính đề nghị nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/4/2022 đến hết ngày 31/12/2022. Việc đề xuất giảm thuế là rất cần thiết vì nó góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định đời sống của người dân. Tuy nhiên, chúng ta phải tính tới các yếu tố như giá xăng dầu trong nước không quá cao cũng như không quá cách biệt với giá thế giới và tránh gây ra tình trạng buôn lậu hay tình trạng trốn thuế của các đầu nậu xăng dầu, gây thiệt hại cho nguồn thu của Chính phủ. Vì vậy, việc khuyến khích các doanh nghiệp trong nền kinh tế sử dụng tiết kiệm năng lượng nói chung và xăng dầu nói riêng sẽ tác động tích cực tới các mục tiêu tăng trưởng, bảo đảm nguồn thu đáp ứng các nhiệm vụ chi cho bảo vệ môi trường.

Để tối thiểu hóa ảnh hưởng tiêu cực của giá xăng tăng tới nền kinh tế, chúng ta có thể sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu để định giá sao cho phù hợp. Cùng với đó, cũng cần xem xét giảm thời gian chu kỳ điều chỉnh giá xăng xuống để thị trường trong nước phản ứng nhanh với thị trường thế giới, đảm bảo lợi ích của người dân và doanh nghiệp.