Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được Đảng ta xác định
là mô hình tổng quát của nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là đường lối, quan
điểm, chính sách đổi mới đúng đắn, là sự kế thừa và phát triển về tư duy, lý
luận của Đảng ta, có tính khái quát cao, là kết tinh trí tuệ và sức sáng tạo
của toàn dân tộc, vừa có tính tổng kết lý luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn, phản
ánh ý chí và nguyện vọng của toàn Đảng, toàn dân về phát triển đất nước hướng
đến mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa là sự tìm tòi, thể hiện cả về lý luận và thực tiễn của xã hội chủ nghĩa trong thời đại ngày nay. Đây cũng là bước đột phá trong tư duy lý luận của Đảng ta trong thời kỳ đổi mới, là sự lựa chọn khách quan, phù hợp với xu thế vận động chung của nền kinh tế thế giới. Tuy nhiên, khi đề cập đến mô hình kinh tế này, một số luận điểm cho rằng kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa như “nước và lửa”, không thể kết hợp với nhau. Họ khẳng định: Kinh tế thị trường là của chủ nghĩa tư bản, rằng kinh tế thị trường không dung hợp với xã hội chủ nghĩa, việc chuyển sang kinh tế thị trường là chuyển sang chủ nghĩa tư bản, rằng đó chỉ là “tấm áo khoác xã hội chủ nghĩa” cho nội dung tư bản chủ nghĩa, rằng đó là “râu ông nọ cắm cằm bà kia”, là “đầu Ngô mình Sở”. Có người còn ví von bằng hình ảnh rằng nền kinh tế thị trường như con “hổ đói”, còn định hướng xã hội chủ nghĩa là “con thỏ non”, nếu thả chung với nhau, kinh tế thị trường sẽ ăn thịt định hướng chủ nghĩa xã hội.
Thực tiễn cho thấy những quan niệm
nêu trên, nếu không phải là những luận điệu ác ý của các thế lực thù địch thì
cũng là những quan niệm phiến diện của những người ít tiếp nhận thông tin. Phải
chăng, các quan điểm này có cội nguồn lý luận từ thuyết xã hội hậu công nghiệp
nêu ra từ những năm 60 của thế kỷ XX. Đây là sự xuyên tạc thiếu căn cứ bởi lẽ,
thực tế lịch sử cho thấy, kể từ khi xã hội phân chia thành giai cấp cùng với sự
xuất hiện của nhà nước thì nền kinh tế ở bất kỳ quốc gia nào cũng đều chịu sự
định hướng chính trị của một giai cấp nhất định trong xã hội. Đó là giai cấp
nắm trong tay quyền lực nhà nước, thông qua nhà nước, giai cấp cầm quyền đề ra
những chủ trương, chính sách để bảo vệ lợi ích của mình, trước hết là lợi ích
kinh tế. Thật vậy, nếu kinh tế thị trường chủ nghĩa tư bản được định hướng bởi
nền chính trị, nhà nước của giai cấp tư sản, nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng tối
đa phục vụ tốt nhất cho lợi ích của giai cấp tư sản thì kinh tế thị trường,
định hướng chủ nghĩa xã hội được định hướng bởi nền chính trị của giai cấp công
nhân - giai cấp có lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của Nhân dân lao động
và toàn thể dân tộc. Bởi thế, một trong những nét đặc sắc mang bản chất của kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là tăng trưởng kinh tế phải gắn liền
với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội trong từng bước đi, từng chính sách
và suốt quá trình phát triển, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, môi
trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.
Lịch sử hình thành và phát triển của xã hội loài người cho thấy: kinh
tế thị trường không đồng nhất hoặc là sản phẩm riêng có của chủ nghĩa tư bản,
đó là thành tựu phát triển cao của nền văn minh nhân loại, không thể và chưa
bao giờ là độc quyền của chủ nghĩa tư bản. Điều này đồng nghĩa với sự bình đẳng
của mọi quốc gia có thể chế chính trị khác nhau, trong đó các nước xã hội chủ
nghĩa có thể sử dụng mô hình kinh tế này để thúc đẩy kinh tế - xã hội phát
triển theo mục đích của mình. Mặc dù sự phát triển của kinh tế thị trường có
gắn bó chặt chẽ với các giai đoạn phát triển của chủ nghĩa tư bản, nhưng nó
không đồng nghĩa với chủ nghĩa tư bản. Kinh tế thị trường tồn tại và phát triển
khi sản xuất và trao đổi hàng hóa phát triển một cách phổ biến trong nền kinh
tế trên các nguyên tắc của thị trường tức là quan hệ hàng hóa - tiền tệ, giá cả
hình thành trên thị trường và được quyết định bới quan hệ cung - cầu trên thị
trường… Kinh tế thị trường tồn tại và phát triển trong chủ nghĩa tư bản và cả
trong xã hội chủ nghĩa. Vì lẽ đó, kinh tế thị trường không chỉ dung hợp với chủ
nghĩa tư bản mà còn dung hợp được với xã hội chủ nghĩa. Không nên quan niệm chỉ
là “mượn” hoặc sử dụng kinh tế thị trường như là một yếu tố ngoại lai, đứng bên
ngoài mô hình phát triển kinh tế. Cần nhấn mạnh rằng: kinh tế thị trường còn là
phương thức phát triển kinh tế dựa trên những nguyên tắc của thị trường có sự
điều tiết của nhà nước. Nó không thể quyết định bản chất và định hướng phát
triển của một chế độ xã hội. Bản chất của chế độ chính trị - xã hội quyết định
bản chất của nền kinh tế thị trường.
Có thể khẳng định, chỉ phát triển có hiệu quả nền kinh tế thị trường
hiện đại thì mới có khả năng thực hiện thành công công nghiệp hóa rút ngắn ở
Việt Nam. kinh tế thị trường phải là một yếu tố nội tại bền vững trong mô hình
kinh tế tổng quát định hướng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Nền kinh tế định hướng
xã hội chủ nghĩa ở nước ta không thể là nền kinh tế phi thị trường.
Vì vậy, nâng cao nhận thức về phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ; nâng cao hiệu quả
hội nhập kinh tế quốc tế. Đồng thời, cần nhận rõ những luận điệu xuyên tạc bản
chất mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay
của các thế lực thù địch đều nhằm mục đích duy nhất là làm chệch hướng xã hội
chủ nghĩa trong phát triển kinh tế thị trường, từ đó làm chệch quỹ đạo xây dựng
xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Cần hết sức tỉnh táo nhận diện và kiên quyết đấu
tranh, phản bác các quan điểm sai trái, tiếp tục giữ vững niềm tin vào con
đường mà Đảng và Nhân dân ta đã chọn./.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét