NVC40 - NÉ TRÁNH TRÁCH NHIỆM LÀ BIỂU HIỆN SUY THOÁI CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ

 

Trách nhiệm là nhiệm vụ phải gánh vác về phần mình; là chịu kết quả về công việc của mình trước Tổ quốc và nhân dân. Cán bộ né tránh trách nhiệm là tìm cách tránh né phần việc công bộc của dân thì đích thực là biểu hiện của sự suy thoái. Trách nhiệm có cái chung và cái riêng, cụ thể. Cái chung được quy định trong Điều lệ Đảng, lời thề của đảng viên dưới cờ Đảng, trong Luật Công chức. Cái cụ thể, cái riêng là trách nhiệm của từng người, từng vị trí công tác, từng chức vụ, quyền hạn.

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh có nhiều cách diễn đạt về trách nhiệm, tinh thần trách nhiệm, phận sự, bổn phận của đảng viên và cán bộ. Người nói: Phận sự của đảng viên và cán bộ là trọng lợi ích của Đảng trên hết, đồng nghĩa với trọng lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc. Ngoài lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc thì Đảng không có lợi ích nào khác. Nhiệm vụ to nhất, vinh quang nhất của Đảng là giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng. Cả đời Người chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành. Bất kỳ bao giờ, bất kỳ ở đâu, Người cũng chỉ theo đuổi một mục đích phấn đấu cho quyền lợi của Tổ quốc và hạnh phúc của nhân dân.

Trách nhiệm có trách nhiệm tập thể và trách nhiệm cá nhân. Bác Hồ đã từng chỉ bảo rằng, trong một trận chiến đấu, thắng là do toàn thể bộ đội, bại là do người chỉ huy. Trong công tác dân sự cũng vậy, Bác thường nói khi có sai lầm, khuyết điểm, không hoàn thành nhiệm vụ, chỉ tiêu đề ra thì mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người lãnh đạo đứng đầu cấp ủy, chính quyền phải tự giác nhận lấy phần trách nhiệm của mình, không nói lãnh đạo chung chung.

Tuy nhiên, cùng với thời gian, một bộ phận cán bộ, đảng viên, người đứng đầu mất dần cái say sưa, nhiệt huyết công bộc. Họ quên mất lời thề dưới cờ Đảng, có thể nhớ mà không làm hoặc làm nhưng theo cách của họ; có người vẫn mang danh “đày tớ” của dân nhưng không còn trung thành, tận tuy, tận tâm, tận lực như những ngày đầu đứng trong hàng ngũ công chức. Đặc biệt, như Bác Hồ chỉ ra, những người trở thành cán bộ, công chức đều có nhiều hoặc ít quyền hành, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền mà không giữ đúng phẩm chất đạo đức cần, kiệm, liêm, chính; thiếu lương tâm nên có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp “dĩ công vi tư”. Họ không chỉ suy thoái mà tha hóa, biến chất, biến thành sâu mọt của dân. Cán bộ né tránh trách nhiệm thời nào cũng có, nhưng thời nay nhiều hơn. Vì nhiều lý do, nhưng có thể kể đến một số lý do căn cốt như sau:

Một là, có một số cán bộ năng lực không tương xứng với chức vụ, vị trí công tác. Không ít cán bộ năng lực thấp được giao nhiệm vụ cao, họ không đủ năng lực để làm việc, không thể đảm đương được công việc nên tìm cách né tránh, đùn đẩy, thoái thác.

Hai là, có loại cán bộ làm việc gì cũng phải được “bôi trơn”, “phong bì”. Vừa qua, cuộc chiến chống tham nhũng đi từng bước vững chắc, đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, được nhân dân đồng tình, ủng hộ.

Ba là, các quy định, văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, điều hành còn có “lỗ hổng”, “kẽ hở” hoặc chồng chéo, thiếu nhất quán, đồng bộ, làm đúng quy định này có khi trái quy định khác. Không ít cán bộ chấp nhận bị phê bình, khiển trách, nhắc nhở nên né tránh cho “an toàn”.

Bốn là, chúng ta nói nhiều về bệnh né tránh trách nhiệm, thiếu trách nhiệm nhưng chưa có biện pháp để khắc phục. Có nơi, người đứng đầu lại né tránh trách nhiệm trước hết.

Năm là, xét đến ngọn ngành, những cán bộ né tránh trách nhiệm là do mất gốc đạo đức chí công vô tư, họ không chịu rèn luyện và tu dưỡng, làm việc trung bình chủ nghĩa, qua loa, đại khái, kém hiệu quả; không còn ý thức về nhiệm vụ phải làm, về văn hóa công bộc, không làm tròn chức trách, nhiệm vụ được giao; thoái thác, chối bỏ trách nhiệm; thờ ơ, vô cảm trước những khó khăn, bức xúc và đòi hỏi chính đáng của nhân dân.

 Đại hội XIII khẳng định kiên quyết, kiên trì, quyết tâm thực hiện đồng bộ, toàn diện, có hiệu quả các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã nêu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, bệnh né tránh trách nhiệm có lúc tạm lắng rồi lại lên. Gần đây, trên các diễn đàn của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chính phủ, đại biểu Quốc hội nói nhiều về căn bệnh này. Hai phạm trù cơ chế và con người có quan trọng ngang nhau, hỗ trợ nhau, nhưng con người là nhân tố quyết định, vì chính con người làm ra cơ chế. Con người xấu có thể cài cắm lợi ích nhóm, thói vô trách nhiệm vào cơ chế. Điều đó cho thấy vai trò gốc rễ, then chốt của công tác cán bộ và tính liêm sỉ của cán bộ, đảng viên, sự gương mẫu của người đứng đầu vô cùng quan trọng. Trong bụng cán bộ, đảng viên có tòa án lương tâm trong đó. Mỗi đảng viên, cán bộ biết vun bồi, nuôi dưỡng ý thức về nhiệm vụ phải làm trọn vẹn; phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, tránh xa và không dính líu gì với vòng danh lợi, luôn suy nghĩ và hành động vì lợi ích của nhân dân là cách tốt nhất để chống bệnh né tránh trách nhiệm.